مدتی است مسحور شخصیت و افکار حضرت علی - علیه السلام - شده ام. جملاتی به غایت عمیق که از دریایی از حکمت برخواسته است، سال ها هر کسی را می تواند مقهور خود کند.
ایشان در معنای مرگ بسیار عکیق سخن رانده اند. از کلمات آن بزرگوار که به ما رسیده است این است:
«هر که از مرگ بگریزد، در همین فرارش با مرگ روبرو خواهد شد! چرا که اجل در کمین جان است و سرانجام گریزها، هم آغوشی با آن است! وه که چه روزگارانی در پی گشودن راز مرگ بودم! امّا خواست خدا این بود که این اسرار همچنان فاش نشوند! هیهات! چه دانشی سر به مهر!».
من نمیدانم که ایشان در پی گشودن چه رازی از مرگ بوده اند اما به برای من از ابتدا تا به آخر آن راز است و غم انگیز می نماید. نمی دانم شاید ایشان نیز اندیشیده اند که زندگی آدمی که به مرگ ختم می شود، سرنوشتی تلخ و دوست ناداشتنی است و شاید هم در زاویه دیگری از مرگ تفکر کرده باشند و رازهایی بر وی پوشیده مانده باشد.
و چه بی حساب این سخن بر دلم نشت که فرمود " وقال علیه السلام : النَّاسُ أَعْدَاءُ مَا جَهِلُوا---مردم دشمن چیزى هستند که نمىدانند. "
حقیقت است که آدمی هرچه رانشناسد و بدان مسلط نگردد، از آن واهمه دارد و دشمنش می پندارد .
و نیز از آن حضرت نقل شده که :
وقال علیه السلام : مَنِ اسْتَقْبَلَ وُجُوهَ الاَْرَاءِ عَرَفَ مَوَاقِعَ الْخَطَاََ.
هر که از آراء دیگران استقبال کند،مواضع خطا را تواند شناخت.
این کلام ایشان را بایستی بارها بر اخباریون و متشرعین خواند تا راه های معرفت را به کتاب های حدیث محدود نکنند.